Top 15 leków na stwardnienie rozsiane

*Przegląd najlepszych według redaktorów. O kryteriach wyboru. Ten materiał jest subiektywny, nie jest reklamą i nie powinien być interpretowany jako wskazówka do zakupu. Przed zakupem należy skonsultować się z pracownikiem służby zdrowia.

cel niniejszego materiału– wyjaśnić komuś bez medycznego wykształcenia, jak rozległy i złożony jest problem stwardnienia rozsianego. Bardzo często pacjenci, którym wykonuje się rezonans magnetyczny mózgu, są sami ze swoim problemem.

Zdarza się, że specjalista opisuje badanie rezonansem magnetycznym i stwierdza podejrzenie ogniska demielinizacji. Pacjent musi być wtedy widziany przez lekarza w ośrodku MS. Niestety, ośrodki te znajdują się tylko w dużych miastach, a pacjent, nie mając pojęcia, czym jest demielinizacja i jakie niesie ze sobą zagrożenia, po prostu nic nie robi. Wiele lat później, jeśli ktoś naprawdę ma MS, staje się głęboko niepełnosprawny, po prostu dlatego, że czas minął.

Drugą ważną przyczyną powstania tego materiału są dane Ministerstwa Zdrowia Federacji Polskaej, z których wynika, że w ciągu ostatnich 5 lat liczba chorych na stwardnienie rozsiane wzrosła o 20 tys. osób, a w ubiegłym roku zarejestrowano łącznie ponad 80 tys. chorych. Najwyższa zachorowalność występuje w Petersburgu, gdzie na 1000 mieszkańców przypada więcej niż jeden przypadek. Niezwykle niepokojące jest to, że każdego roku w Rosji rośnie 7% pacjentów z tym rozpoznaniem.

Sytuację znacznie komplikuje fakt, że jedna czwarta tegorocznych przetargów na leki w Rosji została unieważniona ( /news/422701 ). Pacjenci nie otrzymali insuliny, nie odbyło się 75% przetargów na szczepionkę przeciwko wściekliźnie, a w Petersburgu, który ma najwyższą zachorowalność w kraju, ludzie już od roku nie mogą dostać leków na stwardnienie rozsiane. Lekarz przepisuje lek, ale państwo nie może go zapewnić, choć jest to obowiązkowe. Konsekwencje nieterminowego leczenia lub po prostu braku leków mogą być katastrofalne: niepełnosprawność i częstość zaostrzeń postępuje.

Czym jest stwardnienie rozsiane?

Po pierwsze, stwardnienie rozsiane wcale nie jest zapominalskie, czyli roztargnione, ani takie jak stwardnienie naczyniowe, o którym ludzie mówią, gdy skarżą się na pamięć. Jest to przewlekła i jak dotąd nieuleczalna choroba, która dotyczy osłonki mielinowej neuronów i struktur OUN. Procesem, który prowadzi do objawów SM jest demielinizacja, czyli stopniowy rozpad osłonek nerwowych. Do czego prowadzi?

Każdy wie, że nerwy, a także pęczki włókien nerwowych w rdzeniu kręgowym i mózgu, przewodzą różnego rodzaju wrażenia: temperaturę, ból, dotyk. Nerwy przenoszą informacje o czuciu stawów i mięśni, dzięki którym możemy zrozumieć położenie naszych rąk i nóg w przestrzeni z zamkniętymi oczami. Nerwy czaszkowe przenoszą do mózgu wszystkie rodzaje specyficznych doznań, wzrok, słuch, węch, zmysł równowagi. Sygnały poleceń są przenoszone z mózgu. To przede wszystkim skurcz mięśni.

Nerwy to przewody!

Najprościej mówiąc, nerwy to nic innego jak przewody elektryczne, tylko przewodnikiem nie jest metal, ale proces elektrochemiczny w błonach komórek nerwowych. Maksymalna prędkość impulsu wynosi do 120 m na sekundę, co wystarcza do zapewnienia najszybszych reakcji. Ale co się stanie, jeśli izolacja drutu zostanie uszkodzona?? Wyobraź sobie, że gruby kabel zasilający cały dom ma słabej jakości oplot zewnętrzny lub wewnętrzny. Wtedy przewody zaczynają iskrzyć i dochodzi do różnych zwarć. Jeśli więc kabel zostanie uszkodzony w rozdzielnicy, gdzieś w piwnicy, to efekty te mogą się ujawnić bardzo daleko od miejsca uszkodzenia. Tak więc, na przykład, światło może zgasnąć selektywnie w kilku mieszkaniach, które są zasilane prądem z obszaru dotkniętego katastrofą. W jednym mieszkaniu może zapaść ciemność, w drugim stracić pralkę, a w trzecim komputer. To jest o tym samym ze stwardnienie rozsiane. Upośledzone są wszystkie rodzaje odczuć, rozwijają się porażenia, które mogą prowadzić do całkowitego unieruchomienia. Stwardnienie rozsiane zostało udowodnione, że jest chorobą autoimmunologiczną. W organizmie powstają szkodliwe przeciwciała, które wywołują proces zapalny i niszczą osłonę mielinową własnych struktur nerwowych, traktując je jako obce.

Wiadomo, że stwardnienie rozsiane jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności u młodych ludzi z powodu chorób neurologicznych. Co ważne, stwardnienie rozsiane nigdy nie wpływa na intelekt, a ludzie są w pełni świadomi postępu swojej choroby, pozostając zdrowymi i z wyraźną pamięcią. Obecnie w Europie żyje z tą chorobą ponad 700 tys. osób, a na całym świecie jest to 2,5 mln osób. pacjenci ze stwardnieniem rozsianym. Jak objawia się choroba i jak przebiega??

Jak objawia się stwardnienie rozsiane??

Jest to choroba, która może rozwijać się na wiele różnych sposobów. W niektórych przypadkach u pacjenta może wystąpić okresowe pogorszenie, po którym następuje poprawa, a następnie kolejne pogorszenie. W tym przypadku faza nawrotowa jest określana jako faza remitująca. Zdarza się, że po każdym zaostrzeniu chory nawraca, a niekiedy poprawa nadal nie dorównuje najlepszemu z poprzednich stanów, przy czym każde kolejne zaostrzenie powoduje pojawienie się nowych objawów. Stwardnienie rozsiane może czasami przebiegać bez remisji lub poprawy; innymi słowy, może się stale i trwale pogarszać. Jest to najbardziej niekorzystna sytuacja. W każdym przypadku przebieg choroby jest procesem długotrwałym – stwardnienie rozsiane jest chorobą na całe życie.

Niestety, nawet przy precyzyjnej i niewątpliwie wiarygodnej diagnozie ani pacjent, ani lekarz nie są w stanie przewidzieć, jakie nowe objawy się rozwiną. Wyniki zależą od tego, gdzie dokładnie niszczona jest osłonka mielinowa w strukturach ośrodkowego układu nerwowego. Oto najczęstsze pierwsze objawy stwardnienia rozsianego, które zwykle prowadzą pacjenta do lekarza ogólnego, a następnie do neurologa. Zazwyczaj po zgłoszeniu takich objawów w wyniku neurologowie przepisują rezonans magnetyczny mózgu.

Uwaga! Niebezpieczne objawy!

Jeśli u Ciebie lub Twoich bliskich w młodym lub średnim wieku wystąpi któryś z poniższych objawów, powinieneś natychmiast zgłosić się do neurologa. Mogą one wskazywać na proces rozpadu mieliny:

1. Parestezje, czyli drętwienie i mrowienie kończyn i ciała, „uczucie pełzania”;
2. Osłabienie mięśni po jednej stronie ciała, po lewej lub prawej stronie, lub przerywane osłabienie w kończynach. Może się zwiększyć;
3. niewyraźne widzenie, niewyraźne widzenie przed oczami, niewyraźne widzenie (czasami w jednym oku), a nawet przemijająca ślepota, a także sporadycznie podwójne widzenie;
4. czasami debiut SM wiąże się z bólem w oku i ograniczeniem widzenia, znanym jako retrobulbar neuritis;
5. Zawroty głowy, drżenie;
6. Spastyczność i zwiększone napięcie mięśniowe;
7. nieprawidłowości w obrębie miednicy.

Ponad połowa wszystkich pacjentów ze stwardnieniem rozsianym ma zaburzenia w oddawaniu moczu. Najczęściej jest to nagląca potrzeba natychmiastowego opróżnienia pęcherza, od razu. Drugim objawem jest odruchowe zatrzymanie moczu, kiedy trzeba iść do toalety, ale nie opróżnia się pęcherza od razu, potrzeba trochę czasu, aby mocz popłynął

Uwaga: przegrzanie!

Pacjenci wykazujący te objawy powinni od samego początku zachować szczególną ostrożność w związku z gorączką i przegrzaniem organizmu. Jeśli nie mają SM, ten środek zapobiegawczy może być pomocny, a jeśli stwardnienie rozsiane zostanie potwierdzone, może pomóc uniknąć pogłębienia i progresji, a może opóźnić objawy niepełnosprawności o kilka lat.

Przykładem jest to, że mielina jest niszczona w zwiększonym tempie w wysokich temperaturach. U takich pacjentów nasilenie, pogorszenie i ponowne pojawienie się wszystkich powyższych objawów, występuje po:

1. długotrwała ekspozycja na słońce, w tym po leżeniu na plaży;
2. brać gorące kąpiele i prysznice;
3. Przebywanie w łaźni lub saunie.

W niektórych przypadkach pogorszenie może nastąpić nawet po misce bardzo gorącej zupy lub filiżance bardzo gorącej herbaty. Szczególnie niebezpieczne dla takich pacjentów jest przeziębienie, gdyż gorączka jako wzrost temperatury ciała również pogarsza przebieg choroby. Z tego powodu pacjenci z podejrzeniem procesu demielinizacyjnego powinni w szczycie epidemii jak najmniej czasu spędzać w miejscach publicznych, nosić maseczki jednorazowe, unikać hipotermii, a nawet czasowo zrezygnować ze szczepień ze względów medycznych. Po szczepieniach często występują reakcje niepożądane, takie jak zespół grypopodobny.

Jak diagnozuje się SM?

W celu postawienia lub obalenia rozpoznania stwardnienia rozsianego niezbędne są następujące czynności diagnostyczne:

1. Jeśli neurolog stwierdza specyficzne nieprawidłowości w stanie neurologicznym, kieruje pacjenta na badanie rezonansu magnetycznego mózgu. Do takich nieprawidłowości można zaliczyć oftalmoplegię zewnętrzną wewnętrzną, oczopląs, brak odruchów brzusznych, objawy piramidowe sugerujące porażenie ośrodkowe oraz inne objawy, których sam pacjent nie jest w stanie zidentyfikować;
2. Według badania MRI mózgu z kontrastem, na tomografie komputerowym o mocy co najmniej 1,5 Tesli, u pacjenta w klasycznym przypadku występują ogniska demielinizacji, czyli rozpadu samej osłonki mielinowej.
3. Wiadomo, że istota biała mózgu to grube i zwarte wiązki włókien nerwowych, dlatego ulubionym miejscem lokalizacji ognisk demielinizacyjnych jest obszar otaczający komory boczne, czyli lokalizacja okołokomorowa. W przypadku wykrycia tych zmian konieczne będzie wykonanie badania rezonansem magnetycznym, aby potwierdzić, że zmiany te zmieniają położenie, liczbę i wielkość. Jeśli obraz kliniczny jest zgodny z dolegliwościami pacjenta i wywiadem oraz jeśli obecne są ogniska, rozpoznanie można uznać za ustalone;
4. Jeśli nie ma takich flar, lub są one mało specyficzne dla SM, należy zlecić punkcję kręgosłupa, aby zbadać obecność specyficznych przeciwciał w płynie mózgowo-rdzeniowym – tzw. immunoglobulin oligoklonalnych. Zgodnie z aktualnymi kryteriami z 2017 roku, można o nie zabiegać wcześniej, co pozwoli na dokładniejsze i pewniejsze rozpoznanie stwardnienia rozsianego.

Najważniejsze w diagnostyce jest uzyskanie bilansu choroby, bo to wpływa na listę leków, które stosuje się wybiórczo: to, co działa w przypadku postaci nawrotowej, nie jest wskazane w przypadku pierwotnej postaci zwyrodnieniowej, np.

Rokowanie i cele leczenia

Niestety, choć na stwardnienie rozsiane cierpi kilka milionów osób, w ponad 150-letniej historii choroby nie jest znany ani jeden przypadek samodzielnego powrotu do zdrowia i całkowitego wyleczenia. Stwardnienie rozsiane działa tylko w jedną stronę, stan pacjenta stopniowo się pogarsza, a objawy niepełnosprawności narastają. Ale nawet w najcięższych przypadkach pacjent nie umiera na stwardnienie rozsiane, lecz na powikłania związane z głęboką niepełnosprawnością i bezruchu. Są to hipostatyczne zapalenie płuc, odleżyny, porażenie jelit, zakażenie dróg moczowych i inne schorzenia znane wszystkim opiekunom.

Nie należy jednak rozpaczać. W przypadku wczesnego rozpoznania oraz wczesnego i prawidłowego rozpoczęcia terapii, można nie tylko ograniczyć nawroty choroby i zmniejszyć ich nasilenie, ale także opóźnić wystąpienie niepełnosprawności. W niektórych przypadkach możliwe jest odroczenie klinicznie istotnych objawów niepełnosprawności o 15, 20 lat, a nawet dłużej. Dlatego głównym celem leczenia będzie spowolnienie postępu choroby.

Leczenie MS, czyli stwardnienia rozsianego

Nominacja	miejsce	nazwa produktu	cena
Narkotyki	1	Metyloprednizolon (Metipred, Ivepred, Solu-medrol)	151 €
2	Cyklofosfamid (Endoxan, Cyclophosphan)	141 €
3	Inne metody leczenia zaostrzeń	–
Leki pierwszego rzutu w PITC	1	Interferon beta-1a w małej dawce do wstrzykiwań (Avonex)	47000€
2	Interferon beta-1a w dużych dawkach we wstrzyknięciu (Genfaxone, Rebif)	3 200€
3	Interferon beta-1b (Ronbetal, Infibeta)	1 246€
4	PEG-interferon beta-1a (Plegridi)	28 985€
5	Octan glatirameru (Copaxone, Axoglathiran, Timexone)	8 005€
6	Teriflunomid – tabletki (Abagio)	17 490€
7	Fumaran dimetylu – tabletki (Tekfidera)	59 000€
PITPS drugiego rzutu	1	Mitoksantron	8 700€
2	Natalizumab (Tizabri)	53 000€
3	Fingolimod (Gilenia)	97 000€
4	Alemtuzumab (Lemtrada)	615 000€
5	Ocrelizumab (Ocrevus)	220 000€

Leki

Generalnie leczenie stwardnienia rozsianego obejmuje dwa główne obszary: terapię planową, która jest wskazana dla pacjenta na podstawie postaci choroby w czasie (leki z grupy PITPS stosuje się przez co najmniej kilka lat), oraz swoistą „terapię doraźną”, czyli postępowanie w przypadku zaostrzeń choroby.

Konwencjonalne leki stosowane w neurologii są również wykorzystywane w leczeniu stwardnienia rozsianego. Jednak te leki objawowe nie zmieniają przebiegu choroby, a więc nie mają wpływu na postęp niepełnosprawności. W Rosji pacjenci mogą również otrzymywać takie leki jak Cerebrolysin, Mexidol, Cortexin, Aktovegin itp. Ale wszystkie te leki nie mają udowodnionej skuteczności, a jeśli one i tylko one są oferowane w leczeniu stwardnienia rozsianego – to taki lekarz jest co najmniej szarlatanem.

Oto spojrzenie na leki, które naprawdę działają. Trzeba powiedzieć, że pełne, kompetentne leczenie stwardnienia rozsianego za pomocą najlepszych oryginalnych leków z importu jest bardzo drogie. W Federacji Polskaej istnieje więc rejestr chorych na stwardnienie rozsiane, którzy mają prawo do bezpłatnego leczenia, jeśli mają potwierdzoną diagnozę.

Oczywiście, w świetle obecnych trendów, pacjentom najpierw oferuje się w aptekach tanie krajowe analogi. Są one również dostępne w leczeniu stwardnienia rozsianego. Ale jak widzimy, nawet te darmowe, gwarantowane leki miejscowe są czasem niedostępne dla pacjentów.

Jak leczyć zaostrzenia?

Po pierwsze, wyobraźmy sobie, że u pacjenta po raz pierwszy zdiagnozowano stwardnienie rozsiane i właśnie w momencie, gdy nowe objawy neurologiczne rozwijają się w najbardziej żywy sposób, czyli podczas zaostrzenia. Co robić w przypadku zaostrzenia? Trzeba go wyleczyć. Ponieważ, jak wspomniano wyżej, stwardnienie rozsiane jest chorobą autoimmunologiczną związaną z rozwojem swoistego zapalenia prowadzącego do zniszczenia mieliny, należy je tłumić najsilniejszymi lekami przeciwzapalnymi, a także lekami z grupy cytostatyków. We wszystkich przypadkach zaostrzeń pacjent musi być przyjęty na specjalistyczny oddział neurologii, a jako pacjenci dzienni mogą być traktowani tylko ci „wypróbowani”, których zaostrzenia są dobrze znane lekarzowi i były dobrze i wielokrotnie leczone.

Metyloprednizolon (Metipred, Ivepred, Solu-medrol)

Ocena: 4.9

Zaostrzenia stwardnienia rozsianego są tłumione przez podawanie dużych dawek hormonów kortykosteroidowych. To się nazywa terapia pulsacyjna. Zazwyczaj stosuje się 1 gram (1000 mg) metyloprednizolonu dziennie dożylnie w soli fizjologicznej przez 3 dni. Zatem w ciągu 3 dni pacjent otrzymuje 3000 mg metyloprednizolonu. Jest to jeden z powszechnie stosowanych schematów, ale istnieją również inne sposoby prowadzenia terapii pulsacyjnej.

Hospitalizacja jest konieczna w przypadku metyloprednizolonu, ponieważ duże ilości hormonu podaje się szybko. U pacjenta może wystąpić niepokój, zmiana apetytu. Mogą wystąpić nudności, bezsenność, zaburzenia rytmu serca, wysoki poziom cukru we krwi, a nawet psychoza. Duże dawki hormonów kortykosteroidowych są niebezpieczne dla osoby z zaostrzeniem nadżerkowego wrzodziejącego zapalenia żołądka lub choroby wrzodowej. Dlatego, aby zapobiec owrzodzeniom, obowiązkowo należy przepisać terapię pulsacyjną razem z lub

-blokery receptorów histaminowych lub blokery pompy protonowej, takie jak omeprazol.

Hormony w dużych dawkach powodują utratę potasu i wapnia, które wszystkie muszą być brane pod uwagę przy podawaniu terapii pulsacyjnej. Metyloprednizolon nie tylko powstrzymuje zaostrzenie, ale może również spowolnić postęp specyficznych postaci stwardnienia rozsianego, np. postaci wtórnie zaawansowanej. Terapia pulsacyjna może być podawana jako leczenie planowe co 2 miesiące, również przez 3 dni, ale dawka będzie o połowę mniejsza, 500 mg.

Z nowoczesnych preparatów metyloprednizolonu najpopularniejszy jest Solu-Medrol firmy Pfizer. Nie jest często dostępny w aptekach, a buteleczka z zastrzykiem 250 mg będzie kosztować 350 Zlotykhli. Lek Metipred będzie kosztował około 380 Zlotykhli za tę samą dawkę, produkowany przez Orion, Finlandia. Tak więc na jeden dzień terapii pulsacyjnej potrzebne są cztery takie fiolki, a na cały kurs 12. Odpowiednio, koszt Metipredu za kurs terapii pulsacyjnej wyniesie 4.560 RUR. przez 3 dni. Oczywiście, pacjent może otrzymać za darmo krajowe, tańsze analogi, ale tu trzeba myśleć nie tylko o cenie, ale i o jakości leczenia.

Cyklofosfamid (Endoxan, Cyclophosphan)

Ocena: 4.8

Jeśli u pacjenta występuje niekorzystny przebieg stwardnienia rozsianego, w którym nawroty są zbyt częste, a nowe objawy neurologiczne, w tym zaburzenia ruchowe, rozwijają się szybko, wskazane jest połączenie terapii pulsacyjnej z cytostatykami, takimi jak cyklofosfamid, lub zastosowanie innych schematów wykorzystujących te leki oddzielnie lub łącznie.

Cytostatyki są zwykle podawane w dużych dawkach w przypadku nowotworów złośliwych, ale zatrzymują również autoimmunologiczny proces zapalny. Terapia cytostatykami w nawrotach stwardnienia rozsianego jest przepisywana pacjentom w znacznie mniejszych dawkach niż w onkologii i w krótszych kursach, dlatego charakterystyczne działania niepożądane występują dość rzadko. Cyklofosfamid jest zwykle podawany w dawkach 500mg przez trzy dni lub 100mg dziennie.

Należy pamiętać, że dawkowanie jest podane w miligramach na metr kwadratowy powierzchni ciała, a do prawidłowego dawkowania potrzebne są specjalne wzory. Koszt Endoxanu, który jest produkowany przez niemiecką firmę Baxter Oncology, zaczyna się od 200 Zlotykhli. jeden proszek do sporządzania roztworu dożylnego w ilości 200 mg na opakowanie. Zatem dla dorosłego mężczyzny o wzroście 190 cm i wadze 100 kg powierzchnia ciała wynosiłaby według jednego ze wzorów 2,28 m2. W związku z tym dawka dobowa wymagana do leczenia zaostrzenia wynosiłaby dokładnie jedno opakowanie.

Chociaż działania niepożądane występują rzadko, zawsze należy pamiętać, że cytostatyki mają szkodliwy wpływ na morfologię krwi, powodują nudności, wymioty i anoreksję, zwiększają stężenie enzymów wątrobowych ALT i AST, czasami mają działanie kardiotoksyczne, nasilają zwłóknienie w płucach, a w układzie rozrodczym upośledzają syntezę jaj i plemników.

Inne sposoby leczenia zaostrzenia

Trzeba powiedzieć, że nie wszystkie zaostrzenia stwardnienia rozsianego wymagają koniecznie przepisania takiej „ciężkiej artylerii” jak terapia pulsacyjna czy cytostatyki. Jeśli zaostrzenie jest krótkotrwałe i łagodne, to konwencjonalne leki bez terapii pulsacyjnej mogą załatwić sprawę.

W dzisiejszych czasach bardzo pomocne są sesje plazmaferezy, kiedy nie ma potrzeby stosowania jakichkolwiek leków. Przy okazji, jeśli zaostrzenie SM wystąpi u kobiety w ciąży lub karmiącej piersią, można je leczyć tylko sesjami plazmaferezy., Hormony, zwłaszcza cytostatyki, są bezwzględnie przeciwwskazane.

W tym przypadku, w ciągu 15 dni, pacjent wymienia łącznie do półtorej objętości osocza krwi na każdą sesję (od 3 do 5 sesji w ciągu 2 tygodni). Plazmafereza jest również wskazana u tych pacjentów, u których nie było odpowiedzi na hormony kortykosteroidowe. Odpowiednio przeprowadzone regularne sesje plazmaferezy podtrzymują remisję i mogą znacząco zmniejszyć niepełnosprawność. Poprawa po plazmaferezie następuje zwykle w drugim do czwartego dnia leczenia.

PITPS z dwóch linii

To jest Polska skrót od. Jest to skrót od Leki na stwardnienie rozsiane, PITRS. Hormony i cytostatyki, które są stosowane jako „ciężka artyleria” w leczeniu zaostrzeń, leczą same zaostrzenia i łagodzą ich objawy. Ale wpływ na przebieg samego stwardnienia rozsianego jest niewielki lub żaden. W związku z tym nie zmienia się moment powstania niepełnosprawności. Ponieważ stwardnienie rozsiane najczęściej zmierza ku niepełnosprawności etapami, czyli skokami, związanymi z występowaniem zaostrzeń, znaleziono leki, które zapobiegają występowaniu tych właśnie zaostrzeń.

Mogą one przy odpowiednim leczeniu opóźnić wystąpienie niepełnosprawności o wiele lat i dlatego są znane jako produkty do terapii stwardnienia rozsianego lub PITPS. I są dwie linie leczenia, pierwsza i druga. Leki drugiego rzutu stanowią swego rodzaju rezerwę i są podawane tym pacjentom, u których leki pierwszego rzutu nie przynoszą oczekiwanego efektu.

Środki PITPS pierwszego rzutu

Po ustąpieniu zaostrzenia należy podać lek z tej grupy. W przypadku rozpoznania u pacjenta SM poza fazą ostrą, należy niezwłocznie, po pełnym potwierdzeniu rozpoznania i przy braku przeciwwskazań, przepisać jeden z leków PITRS. Oczywiście, zapłacić można tylko „na raz”: podczas gdy pacjent przejdzie przez wszystkie etapy biurokratycznej machiny Polskaej służby zdrowia, może to potrwać wiele miesięcy, a w niektórych przypadkach możliwe jest nawet pozostanie bez leków.

Interferon beta-1a w małej dawce, podawany we wstrzyknięciu (Avonex)

Ocena: 4.9

Avonex jest lekiem importowanym przez węgierską firmę Gedeon Richter. Jest wskazany do wstrzyknięcia domięśniowego raz w tygodniu, w postaci choroby zwanej remitującą. Podawany raz w miesiącu, jest szczególnie dobry w łagodniejszym przebiegu SM, także u dzieci. Avonex znacząco opóźnia progresję choroby.

Działania niepożądane obejmują gorączkę, tzw. zespół grypopodobny, zgrubienia i zmiany zapalne w miejscu wstrzyknięcia, depresję, a nawet drgawki. Ale w większości przypadków jest dobrze tolerowany.

Na początku leczenia dawka Avonexu wynosi 0,25 ml w 1 tygodniu, a po czwartym tygodniu lek podawany jest domięśniowo raz w tygodniu. Jedna strzykawka-fiolka do pojedynczego wstrzyknięcia kosztuje 30000 Zlotykh. detalicznie, odpowiednio, koszt miesięcznego leczenia wynosi 120 000 Zlotykhli. O wysokiej cenie leku decyduje sposób jego wytwarzania. Jest to ludzki interferon, który nie jest pobierany od dawców, ale jest syntetyzowany sztucznie. Jest hodowany na komórkach jajnika chomika chińskiego. Gen ludzkiego interferonu został wprowadzony do tych komórek za pomocą technologii rekombinacji, a komórki chomika produkują go na skalę przemysłową. Jest to bardzo zaawansowana, nowoczesna technologia.

Interferon beta-1a w dużych dawkach do wstrzykiwań (Genfaxone, Rebif)

Ocena: 4.8

Są one wskazane w postaci wtórnie postępującej, z częstymi nawrotami, jak również w remitującej stwardnieniu rozsianym. Podawanie Genfaxonu i Rebifu znacząco zmniejsza odsetek zaostrzeń o jedną trzecią, jak również opóźnia niepełnosprawność. Lek podawany jest podskórnie w dawce 44 µg trzy razy w tygodniu. Podobnie jak w poprzednim przypadku, na początku leczenia konieczne jest podanie dawki miareczkowanej, a dopiero od 4. tygodnia pełna dawka będzie podawana podskórnie.

Rebif można kupić w aptekach detalicznych w opakowaniu 3 strzykawek na tygodniowy kurs leczenia od 6000 Zlotykhli. Odpowiednio, miesięczny kurs leczenia będzie wynosił około 25000 Zlotykhli. Genfaxone jest tańszy, jego miesięczny koszt leczenia wynosi około 8000 Zlotykhli. Wyprodukowane przez Genfaxone ZAO Biotek, Polska. Rebif to lek produkowany we Włoszech.

Interferon beta-1b (Ronbetal, Infibieta)

Ocena: 4.7

Interferon beta-1B, również terapia wysokodawkowa, podawany jest w tych samych wskazaniach co Genfaxone i Rebif, również podskórnie. Tylko częstotliwość podawania jest większa: Ronbietal lub Infibieta podawane są co drugi dzień. Podobnie początkowo zwiększa się miano dawki, a pełną dawkę 1 ml podaje się po miesiącu od podania leku. Niestety, mogą powstać przeciwciała neutralizujące te interferony, średnio od 6 miesięcy stosowania do półtora roku po rozpoczęciu terapii. Może to zagrozić skuteczności leczenia.

Infibeta jest sprzedawana jako koncentrat do przygotowania roztworu: jest to fiolka w komplecie z rozpuszczalnikiem, dołączonymi strzykawkami, sterylnymi serwetkami i jednorazowymi igłami. Opakowanie 15 strzykawek na miesięczny kurs co drugi dzień. Minimalny koszt pojedynczej dawki i miesięcznego kursu wynosi 11 000 Zlotykhli. Ronbetal jest krajowym produktem firmy Biocad, a Infibieta jest produktem krajowej firmy JSC Generium, „spółki zależnej” Pharmstandard.

PEG-interferon beta-1a (Plegridi)

Ocena: 4.6

Lek ten jest wskazany w przypadkach nawracająco-remisyjnej postaci stwardnienia rozsianego, gdy częste wstrzyknięcia są niewygodne lub gdy pacjent boi się zastrzyków. Plegridy podawane są raz na 14 dni i również znacznie zmniejszają częstość zaostrzeń o jedną trzecią. Jednakże działania niepożądane mogą obejmować reakcje po wstrzyknięciu i podwyższone enzymy wątrobowe, a także gorączkę, ból głowy i nudności lub wymioty. Jednak neutralizujące przeciwciała, które zakłócają leczenie tą formą interferonu, występują bardzo rzadko, w mniej niż jednym procencie przypadków.

Podaje się podskórnie 125g, jest to pełna dawka, a pełną dawkę przepisuje się na 3 wstrzyknięcia, czyli po miesiącu od rozpoczęcia leczenia. Lek ten został wpisany na listę leków do programu lekowego w ramach nosologii wysokopłatnej od 2018 r. Zaletą jest to, że jest podawany dość rzadko, co poprawia przestrzeganie zaleceń przez pacjenta i jakość życia. Zgodnie z Krajowym Rejestrem Marginalnych Cen Sprzedaży na rok 2019, opakowanie dwóch 125-mg strzykawek Plegridi (na miesiąc leczenia) nie może kosztować więcej niż 20913 Zlotykhli.

Octan glatirameru (Copaxone, Axoglatiran, Timexon)

Ocena: 4.5

Kolejny lek, niestety Copaxone, również musi być wstrzykiwany podskórnie codziennie w dawce 20 mg lub dwa razy więcej, czyli 40 mg, ale trzy razy w tygodniu. Tłumi autoimmunologiczne zapalenie, zmniejsza też częstość zaostrzeń i spowalnia postęp niepełnosprawności. Copaxone poprawia wyniki badania MRI, tzn. zmniejsza liczbę zmian demielinizacyjnych i ich rozprzestrzenianie się, ale dopiero po 6 lub 9 miesiącach. Rozpoczyna się od podawania Copaxone codziennie, podskórnie w dawce 20 mg. Jest przepisywany na remitującą postać stwardnienia rozsianego. Copaxone, który produkuje izraelska firma Teva, kosztuje od 17 do 28 tys. Zlotykhli za zestaw 28 zastrzyków po 20 mg każdy. Zestaw przeznaczony jest na jeden miesiąc użytkowania. Analog Copaxone, Axoglathiran, jest o połowę tańszy.

Teriflunomid – tabletki (Abajio)

Ocena: 4.4

Wreszcie, leki pierwszego rzutu w przypadku PITPS powinny być wymienione jako tabletki, a nie zastrzyki. Teriflunomid jest również wskazany w remitującym stwardnieniu rozsianym, ale nie podaje się go od razu, chyba że pacjent jest oporny na wstrzyknięcia interferonu. Dlaczego tak jest?? Przede wszystkim mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane, takie jak zaburzenia czynności wątroby i trzustki, biegunka i nudności, rzadziej przerzedzenie lub nawet utrata włosów. Zwiększone ryzyko zakażeń w pierwszych sześciu miesiącach leczenia. Podczas stosowania teriflunomidu należy zawsze kontrolować poziom enzymów wątrobowych, przy czym nie powinien on przekraczać 3-krotnej górnej granicy prawidłowej czynności wątroby. Opakowanie Abajio zawierające 28 tabletek, które należy przyjmować przez miesiąc, kosztuje minimum 17 tys. Zlotykhli.

Tabletki z fumaranem dimetylu (Tekfidera)

Ocena: 4.3

Fumaran dimetylu jest również lekiem w postaci tabletek, które przyjmuje się początkowo w dawce 120 mg dwa razy dziennie, a następnie podwaja się dawkę: 240 mg 2 razy dziennie. Wskazanie jest takie samo: w remitującym stwardnieniu rozsianym. Zalecany jest u pacjentów, którzy nie odpowiadają dobrze na interferony lub Copaxone. Jest to jednak idealne rozwiązanie, jeśli pacjent ma przystępną cenę. Pacjentom nie daje się tego, co najlepiej na nich działa, ale to, co Ministerstwo Zdrowia może im wydać za darmo. Lek zmniejsza stan zapalny i działa supresyjnie na układ odpornościowy, znacznie zmniejszając częstość zaostrzeń o 50%.

Najczęstsze działania niepożądane to uderzenia gorąca, uczucie pieczenia i gorączka, pocenie się, biegunka, gdy zaczynasz go brać. Lek przyjmowany jest pod kontrolą krwi, a jeśli limfocyty spadną poniżej określonego poziomu, lek jest odstawiany, gdyż wzrasta ryzyko wystąpienia ciężkiego powikłania, jakim jest postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia (PML), która może być nawet śmiertelna. Tekfider 14 kapsułek z fumaranem dimetylu 120mg kosztuje 6000 Zlotykhli – jest to tygodniowy kurs leczenia dla dawki 240mg. Jeden miesiąc leczenia będzie więc kosztował cztery razy więcej: około 25 000 Zlotykhli.

Druga linia PITRS

Leki drugiego rzutu są wskazane, jeśli wszystkie terapie pierwszego rzutu zawiodły. Jeśli jednak SM ma szybki początek, postępuje nieubłaganie, a aktywność demielinizacyjna jest duża, to leki te powinny być włączone zaraz po postawieniu diagnozy. Trzeba od razu powiedzieć, że choć leki pierwszej linii są drogie, to w porównaniu z lekami drugiej linii PITRS wydają się niepoważne, może z wyjątkiem mitoksantronu. Prawie wszystkie są przeciwciałami monoklonalnymi, wytwarzanymi przy użyciu najbardziej wyrafinowanej nowoczesnej technologii.

Mitoksantron

Ocena: 4.9

PITPS drugiej linii otwiera immunosupresyjny mitoksantron. Jest zaskakująco przystępny, przewyższając być może nawet niektóre terapie pierwszego rzutu.

Stosowany jest w agresywnych i szybko postępujących postaciach choroby: wykazano, że zmniejsza częstość zaostrzeń i szybkość postępu objawów o 60%.

Podaje się go tak samo jak cyklofosfamid w leczeniu zaostrzeń, ze schematami uwzględniającymi powierzchnię ciała, ale często stosuje się dawkę 20 mg dożylnie, raz na 3 miesiące przez pierwszy rok leczenia. Przed podaniem mitoksantronu, przygotowanie podobne do terapii pulsacyjnej, 1000 mg metyloprednizolonu dożylnie. Jedna butelka 10 ml, tylko na jeden napar, kosztuje średnio 2000 Zlotykhli., A metyloprednizolon kosztuje średnio 400 Zlotykhli. Tak więc koszt Mitoxantrone w leczeniu stwardnienia rozsianego wyniesie 2500 Zlotykhli. Za 3 miesiące, czyli około 840 rbls. w miesiącu, co jest dość przystępne.

Niestety, mitoksantron może nie być wskazany dla wszystkich postaci choroby. Ma też skutki uboczne, takie jak nudności, łysienie, infekcja górnych dróg oddechowych. Jest kardiotoksyczny i nie powinien być stosowany w ciąży. Jednak najważniejszym działaniem niepożądanym jest zwiększone ryzyko wystąpienia białaczki (proteinoza złośliwa), szczególnie przy dużych dawkach, gdzie dochodzi do kumulacji. Jest to dawka 80 mg na metr kwadratowy. Ryzyko zachorowania na raka krwi jest dość wysokie, 1%, co ogranicza stosowanie tego produktu. Można go jednak przyjąć jednorazowo, w małej dawce, przed rozpoczęciem leczenia Copaxone lub Interferonem Beta.

Natalizumab (Tizabri)

Ocena: 4.8

Tizabri jest podawany w postaci dożylnego wstrzyknięcia 300 mg raz w miesiącu. Jest on zalecany u pacjentów z wysoką aktywnością choroby, jeśli pełny kurs PITPS pierwszej linii nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Może być stosowany natychmiast, tj. jako leczenie pierwszego rzutu w agresywnej postaci stwardnienia rozsianego. W żadnym wypadku nie należy go stosować u pacjentów z pierwotnie postępującą lub wtórnie postępującą postacią. Oczywiście, trudno jest komuś bez wykształcenia medycznego, a nawet lekarzowi, który nie specjalizował się w stwardnieniu rozsianym, wiedzieć, co się dzieje, ale jest to niezbędne do prowadzenia właściwej terapii w oczekiwaniu na adekwatną odpowiedź.

Przy prawidłowym stosowaniu Tizabri zmniejsza częstość zaostrzeń o prawie 70% i opóźnia objawy niepełnosprawności o 55%. U prawie 40% pacjentów, którzy otrzymywali Tizabri przez 2 lata, nie nastąpił wzrost aktywności choroby. Trudność polega na tym, że infuzja Tizabri powinna być podawana tylko przez specjalnie przeszkolone pielęgniarki i tylko w placówkach, w których ciężkie reakcje alergiczne mogą być leczone w trybie nagłym. Niepożądane działania niepożądane to rozwój PML (duży minus), oraz zakażenia oportunistyczne. Tizabri kosztuje około 36 000 Zlotykhli za jeden zastrzyk, co równa się kosztowi miesięcznego kursu.

Fingolimod (Gilenia)

Ocena: 4.7

Ma postać tabletek i powinien być przyjmowany doustnie, nie wymaga zastrzyków ani wlewów. Z jednej strony jest to dobre i pomaga. Jeśli u pacjenta zdiagnozowano remitującą postać stwardnienia rozsianego, a leki pierwszego rzutu nie pomogły, możliwa jest zmiana na lek Gilenia. Może być również stosowany u pacjentów z agresywnym przebiegiem stwardnienia rozsianego, którzy nie otrzymali wcześniej żadnego leczenia. Preparat zmniejsza częstość zaostrzeń i spowalnia progresję niepełnosprawności.

Może jednak zaburzać rytm serca, powodować nasilenie bloku przedsionkowo-komorowego, zwiększać ryzyko zakażeń, w tym opryszczki, oraz zmniejszać liczbę limfocytów. Dlatego też konieczne jest, aby przed pierwszym podaniem Fingolimodu zmierzyć ciśnienie krwi i wykonać zapis EKG, aby zidentyfikować tych pacjentów, u których występują dodatkowe czynniki ryzyka, takie jak wolna akcja serca i blok przedsionkowo-komorowy, mogące powodować ciężkie powikłania.

Po leczeniu farmakologicznym należy co godzinę mierzyć puls, po 6 godzinach zapisać EKG i dopiero po 6-godzinnym pobycie w szpitalu, ocenie i monitorowaniu EKG pacjent może być dopuszczony do domu. Drugą wadą jest stosunkowo wysoki koszt leku. Gilenia sprzedawana jest w kapsułkach, a koszt miesięcznego kursu wynosi około 65000€.

Alemtuzumab (Lemtrada)

Ocena: 4.6

W tej chwili alemtuzumab jest prawdopodobnie najdroższym lekiem na stwardnienie rozsiane. W pierwszym roku pacjent otrzyma 5 wlewów, a w drugim roku 3 wlewy. W sumie osiem wlewów. Gdy weźmiemy pod uwagę, że jedna fiolka koncentratu preparatu kosztuje około 500 000 rbl., 2-letni kurs leczenia kosztowałby ponad 4 miliony. Zlotykh.

Nie jest on wskazany dla wszystkich, a jedynie dla tych pacjentów, u których choroba jest aktywna i agresywna, a Tizabri jest przeciwwskazany. Są to również ci pacjenci z agresywnymi postaciami stwardnienia rozsianego, którym od roku nie pomagają leki pierwszego rzutu. Wśród pacjentów, którym przepisuje się alemtuzumab, są osoby, które były leczone preparatem Tizabri przez 2 lata, ale u których istnieje wysokie ryzyko wystąpienia ciężkiego powikłania, takiego jak postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia. Istnieją inne wskazania, takie jak utrzymująca się aktywność choroby pomimo wcześniejszego leczenia mitoksantronem.

Lek jest przeciwciałem monoklonalnym, które również znacząco zmniejsza częstość zaostrzeń o 50%, spowalniając progresję niepełnosprawności. Jak w przypadku wszystkich silnie działających leków, może wystąpić ostra reakcja na wlew leku Lemtrada, uszkodzenie tarczycy, nefropatia. Dlatego szczególnie ścisłe monitorowanie jest konieczne u tych pacjentów z patologią tarczycy.

Ocrelizumab (Ocrevus)

Ocena: 4.6

Wreszcie do PITC drugiej linii należy ocrelizumab. lub Ocrevus. Podaje się go dożylnie raz na sześć miesięcy, jeśli pacjent ma SM z zaostrzeniami, czyli postać remitującą i wtórnie postępującą. Wskazany jest również w przypadku postaci pierwotnie postępującej. Jednym ze wskazań będzie brak odpowiedzi na PITPS pierwszej linii, wysokie ryzyko wystąpienia postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii po dwóch latach leczenia Tizabri oraz wysoka aktywność choroby po cyklofosfamidzie lub po mitoksantronie. Preparat niezawodnie zmniejsza częstość zaostrzeń i wydłuża aktywność, jest drogi.

Pierwsza infuzja wynosi początkowo 300 mg w dniu 1 i 300 mg w dniu 15, w sumie 600 mg w ciągu 2 tygodni. Jeśli pacjent dobrze sobie radzi, kolejna dawka 600 mg po 6 miesiącach. Ile kosztuje leczenie preparatem Ocrevus?? Połowa standardowej dawki, czyli koncentrat zawierający 300 mg, będzie kosztować około 150 000 Zlotykhli., i każdy kolejny wlew odpowiednio po 6 miesiącach.

Cechy organizacyjne przepisywania PITPS

Jak sugerują nazwy, wszystkie te leki nie są znane przeciętnemu człowiekowi, są bardzo specyficzne. I nawet jeśli lekarz przeprowadził poszukiwania diagnostyczne i trafnie określił rozpoznanie, rodzaj przebiegu i stopień zaawansowania stwardnienia rozsianego oraz „przepisał” właściwy lek, to nie należy sądzić, że lek ten zostanie natychmiast przepisany pacjentowi:

1. Komisja przepisująca PITRS, musi zarekomendować lek;
2. Informacja musi zostać przekazana do regionalnego urzędu zdrowia, gdzie pacjent zostanie umieszczony na liście oczekujących (!);
3. powinieneś uzyskać odpowiedź z urzędu zdrowia;
4. W celu przepisania leku pacjent jest ponownie badany poprzez neurologa (co z tego, iż wyzdrowiał, a to nie jest żart, bo niepełnosprawni regularnie przychodzą do MSE zgłaszać, iż nadal nie mają nogi albo ręki);
5. Następnie wypisywana jest recepta, która jest kopiowana do kartoteki ambulatoryjnej;
6. pacjent jest szkolony w zakresie wykonywania zastrzyków i dopiero wtedy podawany jest lek, jeśli odbyła się aukcja i jest on dostępny w tym regionie Federacji Polskaej.

Jednak dość często zdarzają się przerwy i leczenie powinno być kontynuowane. W tym przypadku dochodzi do bolesnej zamiany jednego leku na inny, który prawie zawsze jest źle tolerowany przez pacjenta. Dlaczego to jest złe?? Dzieje się tak dlatego, że wszystkie zmiany w naszym kraju działają w jednym kierunku, a nagły zakup drogiego leku z importu zamiast taniego krajowego, który jest dobrze tolerowany, jest ze sfery fantazji. Istnieje wiele pułapek. Na przykład lek może zostać zakupiony przez państwo, gdy zbliża się jego termin ważności. Pozwala odpisać w przetargach niesprzedaną resztę, co do której istnieje gwarancja, że się nie sprzeda, biorąc pod uwagę zasoby administracyjne.

Oczywiście czasami produkty PITRS trzeba zmienić także zza oceanu. Najlepiej, aby lekarz miał do dyspozycji więcej niż jeden produkt, ponieważ jeden produkt może działać na pacjenta, a inny nie. Wreszcie, jeśli zmienia się przebieg choroby, konieczna jest substytucja pionowa, czyli zmiana z pierwszego na drugi wiersz. Im szybciej zostanie podjęta, tym lepiej.

Wspólne środki zaradcze

Niestety, zastrzyk finansowy w leczenie stwardnienia rozsianego nie ogranicza się do drogich konkretnych leków, choć z pewnością jest to najpoważniejszy czynnik kosztowy zarówno dla prywatnej, jak i publicznej służby zdrowia. Pacjenci potrzebują dużo zwykłych leków:

1. Wiele osób ze stwardnieniem rozsianym ma zwiększone napięcie mięśniowe, czyli spastyczność. Przepisano im Midocalm, Baclofen i Sirdalud. Leki przeciwdrgawkowe gabapentyna są również stosowane w leczeniu spastyczności, zwłaszcza w postaciach bolesnych;
2. Botox lub Dysport jest zalecany w przypadku ciężkiej spastyczności;
3. przy występowaniu zaburzeń w obrębie miednicy mniejszej oraz przy imperatywnym parciu na mocz stosować Driptan, Detruzitol;
4. pacjent ze stwardnieniem rozsianym ma dość często bóle. Podobnie jak w przypadku bólu neuropatycznego stosuje się gabapentynę, fenlepsynę, lamotryginę, klonazepam;
5. Ból pleców spowodowany ograniczeniem ruchomości, który leczy się niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi;
6. U dużej liczby pacjentów występują zaburzenia funkcji seksualnych; u mężczyzn w celu utrzymania aktywnego życia stosuje się inhibitory fosfodiesterazy, takie jak Viagra, Cialis i Levitra;
7. Niezwykle ważna jest walka z depresją, w tym celu stosuje się nowoczesne leki antydepresyjne.

Lista leków mogłaby być bardzo długa, ale trzeba pamiętać, że w leczeniu stwardnienia rozsianego niezbędne są nie tylko leki, ale także fizjoterapia, masaże, a następnie, jeśli rozwinie się niepełnosprawność, różne pomoce fizyczne służące rehabilitacji.

Niezwykle ważne jest również odpowiednie nastawienie psychiczne i stosunek do choroby, a także wystarczająca ilość i ciągły sen, który powinien wynosić co najmniej 7 godzin. Pacjent powinien optymalizować swoją mobilność, wolno mu nawet uprawiać sport. Zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin jest ważne, ponieważ przyczynia się do komfortu psychicznego.

Oczywiście ważne jest wsparcie rodziny, bo medycyna doszła do etapu, w którym kobieta ze stwardnieniem rozsianym może zajść w ciążę i urodzić dziecko, bo nie wpływa to na ryzyko zaostrzenia choroby, a stwardnienie rozsiane nie jest przekazywane dziecku. Należy pamiętać, że przy prawidłowym leczeniu i odpowiednio wczesnym łagodzeniu ostrych stanów chorobowych, możliwe jest odsunięcie objawów choroby na wiele lat i prowadzenie pełnego i aktywnego życia.