Depresja poporodowa: objawy, jak długo trwa, jak sobie radzić

Ciąża, poród i pierwsze miesiące po urodzeniu dziecka to fizycznie i emocjonalnie wymagające okresy, w których kobiety doświadczają wysokiego poziomu stresu. Silny stres może prowadzić do epizodów lękowych lub depresyjnych – depresja poporodowa.

Częstość występowania tego stanu waha się od 8 do 17,5 procent według różnych badań. Większość jest zgodna co do wartości 13%.

Depresja wpływa zarówno na stan fizyczny, jak i psychiczny kobiety.

Współczesna medycyna uznaje jednak umiarkowane przejawy depresji poporodowej w pierwszych dniach połogu za naturalną reakcję organizmu na poród i macierzyństwo.

Przyczyny depresji poporodowej

1. Zmienia się równowaga hormonalna: liczba żeńskich narządów rozrodczych.

2. hormony i hormony tarczycy są drastycznie zmniejszone. Zaburzona jest objętość krwi krążącej i metabolizm. Te cechy fizjologiczne wpływają na stan psychiczny rodzącej kobiety.

3. Przejście do macierzyństwa jest pełne trosk i obaw.

4. Zmęczenie fizyczne i brak snu.

5. Strach przed utratą statusu zawodowego i kariery. Jeśli przed urodzeniem dziecka kobieta zajmowała wysoką pozycję, teraz trudno jej będzie zaakceptować, że jej status społeczny przez długi czas będzie ograniczony do macierzyństwa.

6. Izolacja społeczna: Kobiety, które przed porodem były aktywne w społeczności, mają trudności z poradzeniem sobie w nowej sytuacji. Ograniczenie kontaktów społecznych, przymusowe wycofanie się może wytrącić z równowagi.

7. Zmiana wyglądu i stosunków seksualnych. Wiele kobiet w rok po porodzie boryka się z problemami seksualnymi i anorgazmią.

8. Utrata niezależności finansowej.

9. Trudności związane z karmieniem piersią.

10. Ból po porodzie lub cesarskim cięciu. Istnieją badania dowodzące, że trudności w porodzie mogą wywołać depresję.

Kto jest zagrożony?

1. Kobiety z historią epizodów depresyjnych częściej (50%) cierpią na depresję poporodową.
2. Czynnikiem jest również wiek kobiety: młode matki poniżej 18 roku życia są bardziej zagrożone, podobnie jak kobiety powyżej 35 roku życia.
3. Naukowcy wskazują na pewne cechy osobowości, które mogą być czynnikiem wyzwalającym. Niedojrzałość emocjonalna, wysoki poziom lęku ze zwiększoną wrażliwością, nadmierna pobudliwość i impulsywność, hiperodpowiedzialność i perfekcjonizm. Depresja poporodowa częściej dotyczy kobiet o niskiej samoocenie, mających trudności z ekspresją emocji i regulacją emocjonalną.
4. Przemoc domowa jest kolejnym czynnikiem ryzyka. Ponad 50% kobiet, u których zdiagnozowano depresję poporodową, doświadczyło przemocy ze strony członków rodziny.
5. Warunki i patologia zdrowia dziecka mogą wyznaczać etap rozwoju depresji poporodowej.
6. Bardziej narażone są kobiety, które nie planowały ciąży.
7. Niezdrowe środowisko rodzinne, brak wsparcia i pomocy ze strony członków rodziny, konflikty pogłębiają stan kobiety po porodzie.
8. Stres w trzecim trymestrze ciąży może być czynnikiem wyzwalającym.

Symptomy i objawy depresji poporodowej

Depresja poporodowa powoduje upośledzenie emocjonalne, poznawcze i somatyczne u kobiety.

Emocjonalne

W stanie emocjonalnym na pierwszy plan wysuwa się obniżony nastrój i uczucie głębokiego smutku. Dziecko, nawet długo oczekiwane, nie jest szczęśliwe; konieczność opieki nad nim wywołuje irytację i złość.

Wahania nastroju z dnia na dzień przez co najmniej 2 tygodnie.

Smutkowi i depresji towarzyszy utrata zainteresowania życiem i utrata radości z wcześniej przyjemnych czynności. Kobiety po porodzie doświadczają zwiększonego niepokoju i zmartwień, które mogą przerodzić się w ataki paniki. Częściej niepokój wynika z obawy przed niespełnieniem roli matki. Strach przed zostaniem samemu z dzieckiem. Lęk może przerodzić się w drażliwość i agresję wobec członków rodziny i dziecka.

Poziom energii kobiety spada codziennie, łatwo się męczy, spowalnia się jej mowa, zaburzony jest sen i apetyt.

Niska samoocena. Mogą wystąpić myśli samobójcze. Czarne wizje przyszłości. Negatywne spojrzenie na perspektywy życiowe. Poczucie winy („jestem złą matką”) i deprecjacja siebie.

Cognitive

1. Zmniejszona koncentracja i trudności z nadaniem sensu sprawom.

2. Trudności w podejmowaniu decyzji.

3. Upośledzone funkcje poznawcze.

Somatic

1. Przyrost lub utrata masy ciała spowodowana zaburzeniami apetytu.

2. Bezsenność i inne zaburzenia snu.

3. Wypadanie włosów, sucha skóra, łamliwe paznokcie.

4. Ból w różnych częściach ciała.

5. Tachykardia i podwyższone ciśnienie krwi.

6. Problemy z laktacją.

7. Zmiany w zachowaniu

8. Kobieta przestaje dbać o swój wygląd.

9. Unika spotkań towarzyskich. Coraz częściej zaniedbuje i lekceważy członków rodziny. Intymność może zniknąć.

Najbardziej cierpią na tym noworodki: niszczona jest ich więź emocjonalna, która ma zasadnicze znaczenie dla ich przyszłego zdrowia psychicznego; zła opieka prowadzi do większej liczby zachorowań i słabego przyrostu wagi.

Stan psychiczny matki wpływa również na to, jak mąż przyjmie rolę ojca. Im bardziej nasilone objawy depresyjne kobiety, tym większe prawdopodobieństwo, że ojciec dziecka będzie emocjonalnie oderwany od dziecka.

Rodzaje depresji

Kilka rodzajów depresji można skategoryzować w zależności od stopnia nasilenia stanu.

Każda kobieta doświadcza pewnych zmian w zdrowiu psychicznym po urodzeniu dziecka, ale nie wszystkie z nich będą miały charakter depresji. Pewne uczucie smutku lub straty jest uważane za normalną reakcję, która występuje u 80% kobiet. Stan ten w literaturze psychologicznej określany jest jako „postpartum blues”, lub „zespół smutku macierzyńskiego”. Jak sama nazwa wskazuje, zespół ten objawia się uczuciem przygnębienia i smutku, kobieta czuje się niepewnie i dużo płacze. Stan ten występuje w pierwszych dniach po porodzie i zwykle ustępuje w ciągu tygodnia. Do tego czasu równowaga hormonalna ustabilizowała się, nowa matka stopniowo przystosowuje się do sytuacji. Wsparcie i opieka bliskiej osoby to najlepsze lekarstwo dla rodzącej kobiety.

Jeśli napady smutku i bezradności, huśtawki emocjonalne i inne objawy utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie, a stan emocjonalny tylko się pogarsza, cierpisz już na łagodną formę depresji. W tym przypadku może być konieczna specjalistyczna porada.

Przewlekła depresja to taka, w której objawy utrzymują się przez rok lub dłużej. W tym przypadku niezbędna jest pomoc psychoterapeuty lub psychiatry.

Środki zapobiegawcze

Nasilenie mopingu poporodowego zależy w dużej mierze od zachowania i postawy samej kobiety.

Poniższe wskazówki mogą pomóc złagodzić stres emocjonalny.

1. Poświęć czas na bycie sam na sam ze sobą. Twój mąż, pielęgniarka, babcia, dziadek lub uczynna przyjaciółka – niektóre z tych osób z pewnością zgodzą się na krótkie odciążenie Cię od obowiązków macierzyńskich. Przede wszystkim nie wahaj się prosić o pomoc. Potrzebujesz czasu z dala od dziecka. Najlepiej wyjść na zewnątrz – zamknięte przestrzenie mogą być psychicznie obciążające.

2. Nie próbuj robić wszystkiego. Zadania w domu, które przed urodzeniem dziecka przyzwyczajona byłaś wykonywać sama, nie leżą już w zasięgu Twoich możliwości. Podziel je więc między pozostałych domowników i nie staraj się być perfekcyjną gospodynią. Jeśli kiedyś byłaś w stanie to zrobić, Twoim głównym zmartwieniem jesteś Ty i Twoje dziecko, a nie wzorowa czystość domu. Musisz znosić chaos wokół siebie.

3. Wykorzystaj czas, kiedy dziecko śpi, na odpoczynek.Najlepiej też się przespać, albo po prostu położyć. Mógłby poczytać książkę lub wziąć kąpiel z olejkami relaksacyjnymi.

4. Podziel się swoimi zmartwieniami z najbliższymi. Nie jest dobrym pomysłem uzbroić się w cierpliwość i udawać, że wszystko jest w porządku. Wsparcie i opieka Twojego wewnętrznego otoczenia jest niezbędna w tym trudnym czasie. Jeśli zachowasz swoje problemy dla siebie, inni mogą nie być w stanie Ci pomóc. A ich zadaniem w tym czasie jest stworzenie jak najbardziej komfortowego środowiska dla Ciebie.

5. Kontakt emocjonalny z noworodkiemPomaga również złagodzić napięcie. Częściej baw się, uśmiechaj i przytulaj swoje dziecko.

6. Pozbądź się nierealistycznych wyobrażeń o macierzyństwie. W naszej zbiorowej świadomości istnieje przekonanie, że kobieta z definicji musi umieć obchodzić się z dzieckiem. Ponadto „instynkt macierzyński” rekompensuje brak snu, trudności w adaptacji i niemożność poświęcenia czasu sobie. Prawda jest taka, że umiejętności obsługi trzeba się nauczyć jak każdej innej, a bezwarunkowa miłość do dziecka nie zawsze pojawia się w godzinach po urodzeniu. Każda matka ma wyzwania, więc zapomnij o określeniu „idealna matka” i spróbuj być po prostu „wystarczająco dobra”.

7. W tym czasie musisz zadbać o siebie tak samo jak o swoje dziecko. Ponieważ jego dobro zależy całkowicie od twojego fizycznego i psychicznego samopoczucia.

Źródła:

Dobryakov I.., Zashchirinskaya O.. – Psychologia perinatalna

.. Bitter, Yu.. Aleksandrovic, A.. Miklyaeva, O..Ryazanova, M..Korgoja PSYCHOPROPHILACJA DLA KOBIET Z RÓŻNYMI OPCJAMI URODZENIA

Argunova I. . depresja poporodowa. Na styku praktyki ogólnej, położnictwa i psychiatrii.