Jak oprzeć się manipulacji?

Są one rozumiane jako subtelne wpływy psychologiczne, które powodują, że ofiara zachowuje się w sposób, którego nie chce. Ludzie dążą do kontrolowania sytuacji, uzyskania przewagi w sporach, nagięcia innych do swojej woli. O tym, jak rozpoznać manipulatora i jakie techniki wywierania wpływu stosuje, psychologowie opowiedzą.

Częste sytuacje

Przypomnij sobie, jak często podejmujesz decyzje pod presją męża/żony/szefa/zespołu, składasz nieprzemyślane obietnice? Kontrolują umysł i zmuszają cię do podejmowania niekorzystnych decyzji, a potem grają na twoim poczuciu winy i zaprzeczają, że mieli wpływ na twoje wybory.

1. Trudno uwierzyć, ale rodzice aktywnie zarządzają swoimi dziećmi: „Najpierw zdobądź dyplom prawnika, potem zajmij się malowaniem”.

2. Matki nie przepuszczają żadnej okazji, by narzucić swój osobisty pogląd na życie, a teściowe przekonują swoje synowe: „Dobra żona zawsze dba o męża”.

3. Mężowi/żonie udaje się przerzucić odpowiedzialność za swoje działania i obarcza ich winą za niepowodzenia: „Tego chciałaś”.

4. Wielu z powodzeniem wykorzystuje obowiązek i miłość do bliskich, kontroluje życie: „Każdemu jest lepiej, gdy nigdzie nie idziesz”.

5. Częstą techniką manipulacji jest narzucanie idei, że dzieci są spoiwem pary: „Chcę mieć pełną rodzinę. Kiedy będziemy mieli dziecko?”

Każda manipulacja ma swoje „mity” – wygląd i skrypt zachowań, który przewiduje reakcje. Potrzeby i pragnienia są drugorzędne dla manipulatorów. Traktują ludzi jak pionki na szachownicy i kalkulują swoje ruchy do następnego szacha. Granie na stereotypach i postawach, próżności, słabości i ambicji częściej. W zasadzie każdy z nas jest ofiarą manipulacji. Narzucają towary i usługi, opinię osobistą i publiczną, zasady funkcjonowania społeczeństwa. Chęć nagięcia innych do swojej woli jest budowana w dzieciństwie za pomocą tantr. Model zachowania osoby dorosłej opiera się zazwyczaj na studiowaniu technik NLP i wiedzy z zakresu psychologii.

Mózg jest tak skonstruowany, że reaguje na wyzwalacze i uruchamia kaskadę reakcji. Najbardziej prymitywną, ale potężną emocją jest strach. Z punktu widzenia psychologii ewolucyjnej jest to uzasadnione, bo pobudza strefę bezpieczeństwa w mózgu. Jeśli człowiek pokornie patrzy w dal, i mówi ci drżącym głosem, że zgubił dokument i jego przełożony go ukarze, a ty spieszysz z pomocą, to instynkt macierzyński zadziałał. Manipulatorzy grają na litości i empatii; miłości i seksie; empatii i naśladownictwie; potrzebie podniesienia statusu społecznego.

Jakie są rodzaje??

Psychologowie zauważają 3 rodzaje manipulacji.

1. Pragmatyczne są nastawione na realizację zewnętrznego scenariusza: chcą zyskać na prezencie, kontrakcie, interakcji.

2. Hedonistyczne cele asertywność, poczucie wyższości wynikające z władzy nad innymi. Znając ich słabości lub „cele”, manipulator wywołuje reakcje, czyni drugą osobę ofiarą okoliczności, czerpie przyjemność z jej emocji.

3. Przeciwdziałanie agresji rozmówcy i jej odwrócenie. Tylko doświadczeni ludzie, którzy rozumieją psychologiczne mechanizmy kontroli umysłu, mogą wywierać tego rodzaju wpływ.

Rodzaje manipulatorów ich sztuczki

. Schostrom wyróżnił 8 typów psychologicznych „lobbystów” o postawach aktywnych i pasywnych. Oba typy manipulatorów cechuje: kłamstwo, fałsz, brak zaufania. Wszystkie walory barwnie opisane przez E. Berne w „The Games People Play”. Pierwszy wybiera władzę i kontrolę, pozując na proaktywną osobę asertywną. Działaj jako stalker, myśliwy, drapieżnik. Ci drudzy wybierają oportunizm, podstępność, grają na emocjach, wywołują współczucie i litość. Są rywalizujący manipulanci, którzy widzą życie jako pole bitwy na słowa. Postrzegają partnerów biznesowych jako rywali i potencjalnych wrogów.

1. Aktywny „dyktator” tłumi siłą i mocą.

2. Manipulujący kalkulator szuka korzyści we wszystkim.

3. Bierny „klecha” potrzebuje opieki i pielęgnacji, pasożytuje na sumieniu i słabościach innych ludzi.

4. „Mięczak” rozbraja infantylizmem, słabością, słabością i gra na litości.

5. „Sędzia” jest ciągle niezadowolony, obwinia wszystkich, nawet za niedoskonałe grzechy.

6. „Obrońca” broni i usprawiedliwia działania, chwali sukcesy.

7. „Miły facet rozbraja życzliwością, pochlebstwami i soczystymi komplementami. Uśmiechając się słodko, bez skrępowania robiąc paskudne rzeczy.

8. „Łobuz” służy do narzucania siłą porządku. Nie przyjmuje argumentów, tylko pięści i agresję.

Ważne jest, aby odróżnić wpływ społeczny od presji psychologicznej i gaslightingu. Pierwszy aspekt polega na wzajemnych ustępstwach i jest częścią konstruktywnej relacji.Drugi opiera się na tłumieniu woli w celu ograniczenia wyborów.

Co to jest gazowe podświetlanie?

Jest to psychiczne znęcanie się nad człowiekiem dla własnych korzyści. W pracy i w domu ludzie próbują kontrolować zachowania według własnego uznania. Częściej gaslighting jest związany z partnerstwem. Ta technika jest zawsze stosowana przez oprawców dążących do kontrolowania swoich żon. Dąży do zmiany postrzegania rzeczywistości, zmusza do wątpliwości i oceny. Manipulacja przybiera wiele form. Znęcający się lub autorytarny rodzic:

1. Zaprzecza oczywistym faktom „Nie mogłem tego zrobić, to wszystko był twój pomysł”.

2. Wartościowe emocje: „Nie denerwuj się bez powodu”.

3. Wskazuje na nieadekwatność: „Nic się nie stało, żebyś tak płakał”.

Psychoanalityk R. Stern stworzył listę 20 oznak gazowego oświetlenia. Przemyśl swoje zachowanie: jeśli ciągle przepraszasz, martwisz się, że nie jesteś wystarczająco dobra dla męża, boisz się zrobić na złość szefowi, przeżywasz fałszywe poczucie winy, to jesteś ofiarą perswazji i marionetką. Dotyczy to również dzieci, które są „lalkowane” przez dorosłych. Wielu rodziców zawsze zaprzecza, oskarżając syna lub córkę o samookaleczenie. Gra na uczuciach i odpowiedzialności, zwiększenie kontroli i osiągnięcie posłuszeństwa.

Jak nie zostać marionetką?

Ponieważ proces ten jest subtelny, istnieją trzy sposoby przeciwdziałania mu

1. Narażanie się na szantaż psychologiczny. Wyraźnie zaznacz, że rozumiesz intencję.

2. Przełamanie scenariusza poprzez zmianę reakcji i zachowań. Kiedy osoba jest nieprzewidywalna, nie jest wrażliwa.

3. Zapytaj wprost, co rozmówca chce osiągnąć?

Manipulatorzy często używają dźwigni emocjonalnej, aby stworzyć napięcie nerwowe i uniknąć dialogu. Ofiary mogą reagować biernie z przerażenia, wycofać się lub krzyczeć i eskalować konflikt. Szantażyście pasują oba warianty.

Techniki manipulacji i obrony

Skutecznym sposobem konfrontacji jest rozsądna odpowiedź. Kiedy ich szef mówi: „Najpierw opanuj Excela, a potem rób budżet”!”Wyjaśnij, czy zaakceptuje raport na wykresie? Może podkreślać twoją niekompetencję, ale także robić niestosowne uwagi na temat twojego zachowania lub wyglądu. Nie próbuj przekonywać siebie, że wszystko jest w porządku – oni próbują wyprowadzić cię z równowagi. Powiedz, co jest prawdą i podaj powód. W ten sposób przerwiesz skrypt i zabezpieczysz się przed kolejnymi atakami.

Granie na słabościach

Ta metoda jest częściej wybierana przez krewnych i znajomych. Jeśli jesteś w stanie powiedzieć „nie” z obawy przed urażeniem, przygotuj się do działania wbrew osobistemu interesowi. Jeśli jesteś nieśmiały w próbach odmowy, będziesz naciskany przez poczucie winy, strachu lub odpowiedzialności. Tylko stanowcze „nie” może powstrzymać dalszy szantaż emocjonalny. Nie szukaj wymówek – to twój sposób na przyznanie się do winy. Nie bój się zepsuć relacji z lalkarzem, który wykorzystuje twoją słabość dla osobistych korzyści. Dla osoby, która traktuje cię jak przyjaciela, odpowiednia jest metoda bifurkacji. Powiedz, że współczujesz lub jest ci przykro, ale ze względu na osobiste plany musisz odmówić pomocy.

Manipulacja w komunikacji

Narzucanie ról. Manipulator przekonuje cię, że jesteś niezastąpiony, bezinteresowny i masz smykałkę do interesów: „Jeśli ty tego nie zrobisz, nikt inny tego nie zrobi…”. Sposobem na obronę jest zaprzeczenie roli: „No, ale po co przesadzać…”

1. Przyjmowanie nadużyć. Lalkarz powtarza po raz dziesiąty prośbę, której nie chcesz spełnić. Powielanie zdania: „Bardzo chciałbym pomóc, ale to nie leży w moich rękach.

2. Wyraz zaufania.Osoba ta opowiada długo o sobie, a następnie wypowiada prośbę: „Rozumiesz mnie, dziękuję”. Proszę…” Aby uniknąć postawienia się w niezręcznej sytuacji, nie wdawaj się w przyjacielską rozmowę z kolegą lub przyjacielem, którego nie znasz.

3. Benevolence. Osoba pyta o sprawy osobiste, przytakuje, następnie prosi o pomoc. Po rozmowie psychoterapeutycznej trudno jest odmówić. Nie bądź tępy i nie uważaj się za zobowiązanego.

4. Przyjaźń vs.Manipulator informuje o opinii kolegów lub cytuje słowa przełożonego na temat Twojej pracy. Wzbudzając niechęć do danej osoby, czyni cię swoim sprzymierzeńcem i zachęca do określonych zachowań. Gra jest łatwiejsza do zignorowania. Jeśli rozmówca jest uparty, zapytaj: „O co chodzi??”

Jak rozpoznawać stany ego i skutecznie współdziałać?

Aby uniknąć ulegania wpływom i być skutecznym w komunikacji, przeprowadź analizę zachowań. Eric Berne zaproponował transakcyjną metodę i model stanów ego. Wyjaśnia, że wszystkie działania są podyktowane stanami Rodzica, Dorosłego lub Dziecka. Komunikacja zawsze zaczyna się od bodźca – znaku, który wskazuje, że doszło do kontaktu: uśmiechu lub odwrotnie – niegodziwego wyrazu twarzy. Druga osoba natychmiast odbiera bodziec i odpowiednio reaguje. Następnie spróbuj wcielić się w rolę, która odpowiada stanowi ego:

1. W pozycji rodzicielskiej ludzie myślą/mówią/działają jak osoby z autorytetem, jak dzieci. Krytykują/ ganią/ besztają/ troszczą się.

2. W stanie dorosłym – oceniać i analizować rzeczywistość: zastanawiać się/ porównywać/, podejmować przemyślane decyzje.

3. W pozycji Dziecka – czuć, mówić, zachowywać się tak jak wtedy, gdy było małe: cieszyć się/ narzekać/ czuć się urażonym.

Każdy typ zachowania ma charakterystyczny styl i typowe, oklepane frazy: „Musisz”, „Sam zrobię to lepiej”, „Ile razy mam ci powtarzać…”. Ludzie zawsze komunikują się w swoim stanie ego. To, co dzieje się później, to coś, co Berne nazywa stanem transakcyjnym – reakcja pomiędzy dwoma rolami.

Jeśli rozmowa nie zostanie wprawiona w ruch, dowiedz się w swojej analizie, która część osobowości uaktywniła się i zakłóca interakcję. Jeśli jeden z transaktorów reaguje w dziecinny sposób na apel Dorosłego, stań się Rodzicem, przeformułuj zdania i ponownie przekaż informację.

Dobrze jest, aby każdy rozeznał swoje stany ego i potrafił się przestawić. Aby uniknąć nieporozumień, trzymaj się stanowiska Adulta o niedopuszczaniu do ukrytych transakcji: „Co ja powiedziałem??”. Komunikacja jest często wykorzystywana przez dzieci w celu uzyskania zgody. Analizuj stany ego członków rodziny, kolegów – a zrozumiesz, jak rozmawiać z ludźmi bez presji.