15 najsłynniejszych niemieckich pisarzy

*Najlepsze wybory redaktora. W sprawie kryteriów wyboru. Niniejszy materiał ma charakter subiektywny, nie jest przeznaczony jako reklama ani poradnik zakupowy. Przed zakupem proszę skonsultować się z ekspertem.

Niemiecka szkoła myślicieli i filozofów wywarła ogromny wpływ na kulturę – a zwłaszcza na literaturę. Prawie każda książka napisana przez niemieckiego autora ma głębokie przesłanie metaforyczne i moralne. I nie ma znaczenia, czy jest to dzieło praktycznie filozoficzne, czy młoda reklama

• t szczególnie popularny wśród współczesnych autorów niemieckich.

Czytanie literatury niemieckich autorów jest więc świetnym sposobem na poszerzenie swoich horyzontów czy zrozumienie czegoś o ludzkiej naturze. A dla tych, którzy chcą zapoznać się z najsłynniejszymi niemieckimi autorami, przygotowaliśmy listę najpopularniejszych. Obejmuje 15 niemieckich pisarzy, od klasyków po współczesnych, od szkoły artystycznej po autorów dla dzieci i młodych dorosłych.

Ranking 15 najbardziej znanych niemieckich pisarzy został opracowany na podstawie danych ze sklepów internetowych księgarzy. Im więcej zakupów i zapisów ma autor, tym wyższa jest jego pozycja w czołówce.

Przegląd najbardziej znanych niemieckich pisarzy

Nominowany przez	miejsce	Autor	Ocena
Przegląd najbardziej znanych pisarzy niemieckich	1	Bernhard Schlink	4.1
2	Cornelia Funke	4.2
3	Otfried Proisler	4.3
4	Kerstin Geer	4.4
5	Patrick Suskind	4.5
6	Heinrich Böll	4.5
7	Michael Ende	4.5
8	Johann Wolfgang von Goethe	4.6
9	Tomasz Mann	4.7
10	Herman Hesse	4.7
11	Günter Grass	4.7
12	Anne Frank	4.8
13	Franz Kafka	4.8
14	Erich Maria Remarque	4.9
15	Ernst Theodor Amadeus Hoffmann	5.0

 

Bernhard Schlink

Ocena: 4.1

Bernhard Schlink rozpoczął swoją karierę od dość frywolnego gatunku – powieści detektywistycznych o prywatnym detektywie. Taki start wygląda co najmniej nadzwyczajnie. Sama autorka jest doktorantką, profesorem i utytułowanym prawnikiem specjalizującym się w prawie konstytucyjnym. Nikt nie spodziewał się, że zacznie jako tabloid.

Ale powieści o prywatnych detektywach były tylko początkiem kariery literackiej. Tym, co przysporzyło Bernhardowi Schlinkowi popularności, była książka „Czytelnik”. Została wydana w 1995 roku – i niemal natychmiast trafiła na listę bestsellerów New York Timesa.

Popularność Czytelnika była zasłużona. W powieści pisarka poruszyła trudne i często tabuizowane tematy, takie jak kwestia winy, relacja między nastolatkiem a dorosłą kobietą, nazizm. Krytycy twierdzą jednak, że The Reader to książka o przebaczeniu. I po części mają rację. Choć oczywiście jeden z bohaterów książki jest winny zbrodni przeciwko ludzkości.

Bernhard Schlink, prawnik z wykształcenia i powołania, w swoich książkach często porusza kwestie winy i zawinienia. Nawet w jej pierwszych, „tabloidowych” powieściach te wyobrażenia są postrzegane przez pryzmat niepewności przeszłości. Ale czasem podejmuje też inne tematy, kierując swoje opowieści ku miłości, miejscu kobiety w świecie, władzy i wielkości.

Cornelia Funke

Ocena: 4.2

Cornelia Funke była niemiecką pisarką, najbardziej znaną z powieści dla dzieci i młodzieży. W chwili pisania tego tekstu ma na swoim koncie nieco ponad 40 opublikowanych książek, z których pięć zostało zaadaptowanych. Najbardziej znana jest z trylogii Inkheart, której pierwsza książka została przerobiona na hollywoodzki hit kinowy o tym samym tytule.

Twórczość Cornelii Funke została doceniona przez krytyków literackich. Na przykład za Króla złodziei zdobyła dwie amerykańskie nagrody. Został też pochwalony przez „Guardiana” jako najważniejszy przedstawiciel literatury dziecięcej. A w 2005 roku „The Times” nazwał Cornelię Funke najbardziej wpływową Niemką na świecie.

Ulubiony gatunek Cornelii Funke to fantasy. Seria Dzikie Kury napisana jest w gatunku klasycznej literatury dziecięcej i opowiada o towarzystwie dziewczynek, ich dorastaniu i relacjach z innymi ludźmi. „Król złodziei”, mimo pewnych fantastycznych założeń, to także opowieść o chłopięcych przyjaźniach i przygodach.

Nie na darmo Cornelia Funke wymyśliła taki wgląd w życie dzieci. Zanim ukazała się jej pierwsza książka, pracowała w pomocy społecznej. Jej zadaniem była opieka nad niepełnosprawnymi dziećmi. I pisarz zauważył, że małe dzieci doceniają historię, która pomaga odwrócić ich uwagę od ponurej rzeczywistości. Dlatego jej książki są po części eskapistyczne – chce się uciec w opisane historie i światy.

Otfried Proissler

Ocena: 4.3

Otfried Proisler, niemiecki pisarz tworzący w drugiej połowie XX wieku, nie może pochwalić się obszerną bibliografią. W ciągu prawie sześciu dekad pracy opublikował niespełna kilkanaście książek. Ale jest bardzo dobrze znany w przestrzeni postsowieckiej.

Jego książki po raz pierwszy pojawiły się w byłym Związku Radzieckim na początku lat 90. Te bajki dla dzieci, które jednocześnie zanurzały dzieci w świecie fantazji, rozśmieszały je i stawiały ważne dla każdego dziecka pytania, były bardzo lubiane przez chłopców, dziewczynki i ich rodziców. Pierwszym dziełem Ottfrieda Proeislera była Mała woda, wydana w 1956 roku.

Książki Prosslera sprawiają, że tradycyjne negatywne postaci niemieckiej, słowiańskiej i miejskiej mitologii – wodniki, duchy i Baba Jaga – wydają się pozytywne. Takie podejście wyróżnia go spośród innych pisarzy dla dzieci. Miał też duży wpływ na późniejsze dzieła sztuki – koniec ze straszeniem dziecka duchami czy Babą Jagą.

Po śmierci Ottfrieda Prosslera w 2013 roku jego krewni opublikowali wspomnienia pisarza. I daleko jej do literatury dziecięcej. Pisarz był więziony jako sowiecki jeniec wojenny podczas II wojny światowej – i w swoich wspomnieniach opowiedział o swoich przeżyciach.

Kerstin Geer

Ocena: 4.4

Kerstin Geer to współczesna niemiecka pisarka, która znana jest z książek z gatunku teen fiction (dokładniej tzw. young ad

• • t) i literatury kobiecej. Jej najpopularniejszym dziełem jest Timeless. Jest to trylogia podróży w czasie skierowana do dziewcząt i była kiedyś podstawą filmów o tej samej nazwie.

Będąc skierowaną do młodych dziewcząt, literatura Kerstin Geer nie stawia na pierwszym planie założenia fantasy. Tematem przewodnim książek są przeżycia bohaterek osadzone na tle wydarzeń historycznych. Krytycy mniej przychylnie niż zwykle ocenili twórczość Kerstin Geer. Jej jawne wykorzystanie fikcji dla nastolatków sprawiło, że jej książki cieszą się pewną dozą popularności, ale nie przeszkodziło to trylogii „Ponadczasowa” w zdobyciu niebywałej popularności w Niemczech i za granicą.

Jednak nie tylko teen fiction może się pochwalić ten niemiecki pisarz. W jego bibliografii znajdują się powieści oparte na twórczości i kosmologii stworzonej przez J.P. Süskinda. . . Przez Tolkiena. Jednak bardzo niewiele książek poza trylogią Ponadczasowa zostało przetłumaczonych na język Polska (a nawet na angielski).

Patrick Süskind

Ocena: 4.5

Patrick Süskind jest jednym z najjaśniejszych i najbardziej znanych przedstawicieli niemieckiego postmodernizmu. Jego najpopularniejsza powieść, Perfumiarz. Opowieść o mordercy” została przetłumaczona na 47 języków świata, w łącznym nakładzie ponad 12 milionów egzemplarzy. Na podstawie książki powstał też skandaliczny film.

Niemiecki pisarz był jednak popularny lokalnie nieco wcześniej za sprawą wydania swojej sztuki-monologu Kontrabas. Autor poruszył w niej kwestie miejsca „małego człowieka” w świecie. Ludzie są zmuszeni do poświęcenia najważniejszych elementów swojego życia w imię pracy, produktywności i sukcesu, aby się „utrzymać”.

Patrick Suskind zasłynął jako dramaturg z „Contrabas. Jest autorem nie tylko utworów teatralnych, ale także scenariuszy filmowych. Później zwraca też uwagę na kwestie „małego człowieka”. Motyw ten pojawia się np. w „Gołębicy” i jest częściowo poruszany w „Opowieści o panu Sommerze”.

„Perfumer” to z kolei jego drugie opublikowane dzieło. I właśnie to przyniosło mu światową popularność. Oprócz adaptacji, była ona również podstawą rock-opery i posłużyła jako inspiracja dla Rammstein, Aria i Matey.

Heinrich Böll

Ocena: 4.5

Heinrich Böll to jeden z najbardziej znanych niemieckich pisarzy. Odnoszący sukcesy powieściopisarz (otrzymał nagrodę Nobla w 1972 roku), tłumacz, dramaturg i autor tekstów piosenek, cieszy się uznaniem w kraju i za granicą.

Heinrich Böll zdobył na początku lat 60-tych zarówno niemieckie, jak i międzynarodowe uznanie dzięki dwóm powieściom Bilard o wpół do dziesiątej i Przez oczy klauna. Pierwszy z nich poświęcony jest krytyce nazizmu i wyraża niemal pacyfistyczny punkt widzenia. Böll nienawidzi wojny i wszystkiego co z nią związane. A Through the Eyes of a Clown to krytyka religii i instytucji kościelnych.

Krytycy chwalili pracę Heinricha Bölla. Zauważyli, że autor bardzo wiernie pokrywa w swoich utworach rzeczywistość i nie boi się pokazywać „niewygodnych” tematów, w tym związanych z krytyką niemieckiego nacjonalizmu; umiejętnie kreuje też bohaterów – ich postaci stają się fakturalne, szczegółowe i bardzo realistyczne.

W swoich późniejszych książkach Heinrich Boell krytykował mechanizmy państwowe, które ingerowały w życie zwykłych ludzi. Utracona cześć Katarzyny Blum…” oraz „Ostrożne oblężenie” są temu poświęcone. W swoich powieściach pisarz wskazuje na niebezpieczeństwa nie tylko państwa, ale i prasy – i to często bez zbytniego rozdzielania tych dwóch spraw.

Michael Ende

Ocena: 4.5

Michael Ende jest jednym z najbardziej znanych pisarzy dziecięcych drugiej połowy XX wieku. Jego literaturę trudno jednak nazwać „odpowiednią wyłącznie dla dziecka”. Historie zawarte w książkach Michaela Ende są przyjemne także dla dorosłych, ponieważ starannie balansują na granicy dziecięcej percepcji i dość poważnych kwestii życiowych.

Chyba najbardziej znanym dziełem Michaela Ende jest The Neverending Story. Jego książki zyskały jednak miano kultowych głównie dzięki ilości adaptacji filmowych (trzy filmy, telenowela, a nawet gra komputerowa). Fabuła i obraz The Neverending Story przesiąknięte są elementami mitologii germańskiej, okultyzmu Aleistera Crowleya, a nawet eskapizmu, a sama struktura książki sugeruje „pracę w toku”, co czyni ją bardzo trudną do czytania. Niezwykle trudno jest więc nazwać tę powieść literaturą dziecięcą.

Ale „Magiczny cios”, który stał się podstawą serialu animowanego „Wunschpunsch”, to już całkiem dziecięca literatura. Ponura opowieść, która spodoba się szczególnie chłopcom i dziewczynkom powyżej 12 roku życia. Reszta też raczej nie rozwikła całej symboliki, którą autor ukrywa w „drugiej warstwie”.

Johann Wolfgang von Goethe

Ocena: 4.6

Johann Wolfgang von Goethe to nie tylko jeden z najbardziej znanych niemieckich pisarzy. Jest twórcą nowego gatunku literackiego, tzw. powieści edukacyjnej.

„Powieść wychowawcza” to szczególny nurt w literaturze oświeceniowej, polegający na szczegółowym opisie formacji moralnej, duchowej i psychologicznej bohatera. Gatunek ten wywodzi się z publikacji Lata studiów Wilhelma Meistera autorstwa Goethego, w którym bohater w ciągu swojego życia diametralnie zmienia swoje poglądy. Powieść zaczyna się od miłośnika sztuki, który marzy o tym, by zostać aktorem, ale w końcu, po kilku latach „terminowania”, uświadamia sobie „prozę życia” i podejmuje nowe, znacznie bardziej przyziemne zadania.

Jednak najbardziej znanym dziełem Goethego jest z pewnością Faust, monumentalne dzieło, którego ukończenie zajęło ponad 60 lat. Została przetłumaczona na niemal wszystkie języki świata, wielokrotnie sfilmowana i wystawiona jako sztuka teatralna. „Faust” powstawał przez całe życie Goethego – i dlatego dosłownie odzwierciedla wszystkie metamorfozy autora, zaczynając jako utwór dramatyczny, a kończąc jako zbiór fabuł, w których pisarz próbuje zrozumieć naturę polityki, filozofii i nauk przyrodniczych. Ponadto druga część tragedii została napisana w czasach romantyzmu, więc jest pełna trudnych do uchwycenia i zrozumienia metafor.

Tomasz Mann

Ocena: 4.7

Thomas Mann był niemieckim pisarzem, szczególnie znanym ze swoich epickich powieści. Jego proza jest intelektualna, stylistycznie kontynuuje myśli znanych Polskach autorów. Podobnie jak Tołstoj i Dostojewski, których Thomas Mann określa jako swoich nauczycieli, pisze niespiesznie, wypełniając swoje powieści bogactwem opisów, szczegółów i skrupulatnością.

Ale jeśli w stylu Tomasz Mann naśladuje dziewiętnastowieczne powieści, to w treści jego dzieło bliższe jest prozie dwudziestowiecznej, kiedy to faktycznie pisał. Goethe nie waha się używać w swoich dziełach odważnego, ekspresjonistycznego języka.

W większości utworów Tomasza Manna ważnym tematem jest zbliżanie się śmierci. Sposób, w jaki ludzie go doświadczają, jak go przeżywają, jak się z nim czują. Powieść porusza także kwestie inności, dopełniając przedsmak upadku zwyczajowego porządku świata i wszystkich konsekwencji, jakie mogą z tego wyniknąć.

Thomas Mann otrzymał literacką nagrodę Nobla w 1929 roku. Jury wyróżniło jego powieść „The Buddenbrooks”. W tym dziele pisarz opowiada o życiu i upadku tytułowej rodziny zamożnych kupców. Buddenbrook jest częściowo autobiograficzny. Powieść obejmuje cztery pokolenia rodziny i uchwyca zarówno wzrost, jak i upadek rodziny.

Herman Hesse

Ocena: 4.7

Hermann Hesse był niemieckim pisarzem okrzykniętym przez krytyków ostatnim przedstawicielem epoki romantyzmu. I nic dziwnego, że. W latach 1896-1962, kiedy pisał Herman Hesse, młodzi autorzy odkrywali już w swoich powieściach szczególne cechy modernizmu i postmodernizmu, natomiast pisarz zachowywał tradycję niemieckiej literatury klasycznej, tworząc w tym samym kierunku co Goethe i Schiller.

Elementy romantyzmu można wyśledzić w niemal wszystkich, nawet późniejszych dziełach Hessego. W jego powieściach bohaterowie konfrontują się z otaczającym ich światem, wyruszają w podróże lub próbują odnaleźć siebie. Ponadto autor często maskuje jeden gatunek pod drugim. Najsłynniejsza powieść Hessego – Gra w paciorki, za którą w 1946 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla.

W tym filozoficznym eseju przebranym za surrealistyczną powieść Hesse opisuje kulturowy upadek społeczeństwa. Akcja The Bead Game rozgrywa się w pewnej przyszłości, w której ludzie zatracili zdolność krytycznej oceny wypowiedzi autorytetów. W rezultacie filozofia stała się tematem prasy, artyści zaczęli mówić o ekonomii, a każdy rodzaj sztuki stał się rozrywką dla publiczności.

Günter Grass

Ocena: 4.7

Günter Grass to niemiecki pisarz znany z prób zbadania natury nazizmu. I nie bez powodu podejmuje ten delikatny temat. Świadkiem upadku moralnego całego miasta Gdańska (obecnie Gdańsk) był pisarz, zaś autor służył ochotniczo w Wehrmachcie.

Günter Grass również chętnie się do tego przyznał, ale dopiero w 2006 r. Mówi, że wstąpił do Wehrmachtu tylko po to, by móc uciec z domu rodziców, z rodzinnego miasta, gdzie, jak sądził, był „społecznie uwięziony”. Autor musiał też przyznać, że był pod wpływem nazistowskiej propagandy, która wpajała w umysły młodych ludzi heroiczne, patriotyczne idee.

Pierwsze książki Hessego ukazały się w Rosji po II wojnie światowej. Hesse zaczynał jako autor krótkich sztuk i wierszy, od czasu do czasu zapuszczając się w teatr absurdu. W 1959 roku Günter Grass wydał Blaszany bębenek, powieść, która osiągnęła sławę i popularność – także poza granicami Niemiec.

„Blaszany bębenek” jest doskonałym przykładem twórczości Güntera Grassa. Stosując takie techniki jak „nierzetelny narrator” i obfitość krótkich form, pisarz opowiada ironiczne i ponure przypowieści. Jednak autor przez ten pryzmat bada rzeczywiste zjawiska i wydarzenia.

Günter Grass został uhonorowany przez Komitet Noblowski Literacką Nagrodą Nobla w 1999 roku.

Anne Frank

Ocena: 4.8

Nazwanie Anne Frank „niemiecką pisarką” jest chyba nie do końca słuszne. Ta dziewczyna celowo nie wydała ani jednej książki. Niemniej jednak jej „Pamiętnik Anny Frank”, opublikowany po jej śmierci, wywarł znaczący wpływ na kulturę światową, historię, a nawet politykę.

Anne Frank była rodowitą Niemką. Urodziła się w 1929 roku we Frankfurcie nad Menem. Była jednak Żydówką i po dojściu Hitlera do władzy wraz z rodziną zmuszona była uciekać do Holandii. Ale nawet tam dziewczynka została odnaleziona – i wraz z rodziną wysłana do Auschwitz.

„Dziennik Anny Frank” to zbiór zapisków, które dziewczyna zaczęła prowadzić w czerwcu 1942 roku. Skrytykowała w nim nazizm i opisała zbrodnie wojenne popełnione przez zwolenników reżimu Hitlera na Żydach. „Dziennik Anny Frank” to nie do końca literatura, to kompletny dokument historyczny, opowiadający o prześladowaniach i opresji, jedna z relacji o Holokauście.

Pisma Anny Frank opowiadają o życiu w Azylu. O sobie, swoich bliskich, innych mieszkańcach azylu. Notatki zatrzymują się na 1 sierpnia 1944 roku, trzy dni przed rozstrzelaniem przez gestapo mieszkańców azylu. Zaledwie kilka miesięcy wcześniej Anne Frank zmarła na tyfus plamisty, którym zaraziła się w nazistowskim obozie koncentracyjnym.

„Dziennik Anny Frank” został przetłumaczony na kilka języków, w tym na Polska, i stał się podstawą wielu produkcji teatralnych i filmów.

Franz Kafka

Ocena: 4.8

Franz Kafka to nie tylko jeden z najbardziej znanych pisarzy niemieckich, ale zasadniczo kluczowa postać literatury XX wieku. W swoich niepokojących, trudnych do odczytania i zrozumienia dziełach porusza kwestie strachu, lęku przed autorytetem, władzą i otaczającym światem.

Większość dzieł Kafki ma tę samą fabułę. Opowiada historię człowieka, który staje przed surrealistycznymi, niezrozumiałymi trudnościami. W Metamorfozie bohater z niewiadomych przyczyn zmienia się w tak ohydnego owada, że nawet jego rodzina od niego stroni – i cierpi z powodu poczucia winy, że nie jest już w stanie utrzymać swojej rodziny. W „Procesie” główny bohater zostaje aresztowany z nieznanego powodu – i przez całą powieść, podróżując przez świat surrealistycznej biurokracji, stara się poznać przyczynę lub przynajmniej wyrok. W niedokończonym „Zamku” bohater trafia do surrealistycznej wioski, gdzie stara się przynajmniej zachować.

Powieści Kafki charakteryzują się motywami wyobcowania. Jego bohaterowie tracą kontakt ze społeczeństwem lub go nie odnajdują (co zostało przedstawione w „Ameryce” i „Zamku”). Autor porusza także kwestie absurdu, pytań egzystencjalnych, poczucia winy i niepokoju.

Warto zauważyć, że Franz Kafka opublikował za życia zaledwie garść opowiadań. Większość jego prac ujrzała światło dzienne dopiero po jego śmierci – dzięki decyzji wykonawcy, który odnalazł rękopis i szkice.

Erich Maria Remarque

Ocena: 4.9

Erich Maria Remarque jest jednym z najbardziej znanych pisarzy reprezentujących tzw. „stracone pokolenie. Urodzeni w okresie międzywojennym, w bardzo młodym wieku zostali wysłani na front i szybko poznali śmierć. To był motyw przewodni ich pracy.

Najsłynniejsza powieść Ericha Marii Remarque’a „Na froncie zachodnim bez zmian” wyraźnie pokazuje życie i postępowanie „straconego pokolenia”. Nawet jeśli opowiada o I wojnie światowej. Bohater powieści – 19-letni Niemiec Paul Baumer, który wyjechał na front zachodni i tam zetknął się z realiami wojskowego życia, nie tak „różowymi”, jak je malowała niemiecka propaganda.

„Na froncie zachodnim bez zmian” było tak antywojenną powieścią, że najpierw NSDAP zakazała w 1930 roku ekranizacji dzieła, a gdy do władzy doszli naziści, książka wypadła z łask. Wraz z innymi dziełami Remarque’a egzemplarze zostały skonfiskowane ze sklepów i bibliotek (także prywatnych) i publicznie spalone.

Reszta twórczości Ericha Marii Remarque’a, z wyjątkiem „Schronienia marzeń”, również w ten czy inny sposób dotyka wojny. W „Trzech towarzyszach” na przykład, bohaterów prześladują wspomnienia o ich wojskowej przeszłości. A w swojej ostatniej życiowej powieści, Noc w Lizbonie, autor otwarcie krytykuje nazizm, pokazując jak bardzo wpłynął on na stan Europy.

Ernst Theodor Amadeus Hoffmann

Ocena: 5.0

Ernst Theodor Amadeus Hoffmann był jednym z najjaśniejszych przedstawicieli niemieckiego romantyzmu klasycznego, nawet jeśli jego twórczość znacznie różni się od twórczości innych pisarzy jego czasów. W jego pismach można znaleźć elementy satyry i sarkazmu, choć ogólna mitologia i kosmologia robią wrażenie – rzeczywistość jest zmitologizowana, przecina się ze światem niebiańskim i nadprzyrodzonym, miesza się z nimi – a każde zjawisko ma zarówno zwykłą, jak i niezwykłą stronę.

Twórczość Hoffmanna nie ograniczała się do literatury. Jest znany zarówno jako kompozytor, jak i artysta. Ale we współczesnym świecie to właśnie jego dwie mroczne opowieści, Dziadek do orzechów i Piaskownica, uczyniły Hoffmanna sławnym.

„Na pierwszy rzut oka The Sandman nie ma nic wspólnego z Sandmanem, postacią występującą w ludowych legendach. Jednak dopiero przy bliższym poznaniu można dostrzec głęboką symbolikę i dodatkowy poziom mitologii w dziele. Opowieść, która jest uważana za przełomową dla Hoffmanna i definiującą jego dzieło, opowiada o Nathanielu, człowieku, który traci zdrowy rozsądek po spojrzeniu przez okular szpiegowski. Jednak głównym symbolem dzieła jest lalka dziewczynka. Można go znaleźć później w wielu utworach innych pisarzy.

„Dziadek do orzechów i król myszy”, choć jest baśnią dla dzieci, jest również doskonałym przykładem twórczości Hoffmanna. W miarę rozwoju akcji tej „opowieści w opowieści” krzyżują się dwa światy – rzeczywistość i fantazja. Postacie, które były ludźmi stają się lalkami, a lalki-zabawki stają się ludźmi. Ponadto Hoffmann stosuje urządzenie „niewiarygodnego narratora” – dziewczynka Marie, która opowiada swoje przygody w magicznej krainie, ma gorączkę. Nie wiadomo więc, czy ufać, czy nie.

„Dziadek do orzechów” stał się szczególnie popularny po napisaniu przez Piotra Czajkowskiego baletu opartego na tej opowieści. Aleksander Dumas ojciec również ją przerobił. Dziadek do orzechów jest inspiracją dla wielu kreskówek i filmów.